Sırt ağrısı, modern çağın en yaygın sağlık sorunlarından biridir. Ofiste uzun saatler boyunca oturanlar, ağır işlerde çalışanlar ya da yanlış postür alışkanlıkları geliştirenler için sırt ağrısı kaçınılmaz hale gelebilir. Ancak bu ağrılar sadece kas yorgunluğundan ibaret değildir; bazen altta yatan daha derin biyomekanik sorunlardan kaynaklanabilir. Peki, sırt ağrıları neden olur?

1- Kas Sertliği (Kas Spazmı)

Sırt bölgesinde kaslar olması gerektiğinden daha fazla sert ve spazm durumundaysa hasta bu durumdan dolayı net olarak ağrı ve hareket açıklık fonksiyonelliğinde azalma (kısıtlı hareket) yaşayabilir. Kas iskelet sisteminde kemikler tahta gibi sert bir yapıdadır, kemikler fiziksel olarak kendi kendine hareket edemez. Kemikler hareket ederken kaslar, kasla kemiği birleştiren ligament bağ dokular, eklemler, kıkırdaklar ve tendonlar kemiğin hareketi için destekçi olurlar.

Kaslar sert (spazm) durumunda olduğunda olması gerektiği gibi açılıp, kapanamaz ve kasılıp, gevşeyemez. Bu durum hastalarda geceleri uyurken, kasların hareketsizliğinden dolayı daha da sertleşmesine sebebiyet verir ve hastalar sırtlarında ki bu problemden dolayı dönerken, eğilip kalkarken yeterli destek alamaz, sabah kalktıklarında kitlenme olur. Hastaların kas spazmı sebebiyle yaşadıkları ağrıların sonlanması ve gün içerisinde daha rahat hareket edebilmeleri, yaşam kalitelerinin artması için doku ve kas sertliği, spazm durumu ilk müdahale edilmesi gerekilen adım olmalıdır.

2- Kas Zayıflıkları

Sırt ve karın kasları, omurgayı destekleyen temel yapılardır. Eğer bu kaslar yeterince güçlü değilse, omurgaya binen yük artar ve ağrılar ortaya çıkar.

3- Duruş Bozuklukları

Uzun süre bilgisayar başında eğik oturmak veya yanlış yatış pozisyonları sırt kaslarına aşırı yük bindirir. Zamanla omurga hizası bozulur ve sırt ağrıları kaçınılmaz olur.

Skolyoz (Omurga Eğriliği)

Skolyoz Nedir?
Skolyoz, omurga deformiteleri içerisinde en sık karşılaşılan ve ilerleyen evrelerde son derece ciddi duruş bozukluklarına neden olan üç boyutlu bir omurga deformitesidir.
Omurga skolyoz durumunda bir saatin akrep ve yelkovanı gibi direkt sağ ya da sol tarafa doğru değil aynı zamanda öne ve arkaya doğru yani üç boyutlu olarak yamulma gösterebilir.

Omurgada 33 kemik bulunur, bu 33 kemiğin oniki tanesi torakal kemikler sırt bölgesini oluşturur. Sırt omurları normalde hafif dışaro doğru çıkıntılı ve düz bir hatta olmalıdır. Sırt kemikleri düz bir hatta olmaz, sağ tarafa ya da sol tarafa doğru, öne ya da arkaya doğru olması gerektiğinden daha fazla bir kayma oluşturursa müdahale edilmesi gereklidir.

Skolyoz (omurga eğriliği) insan vücudunda görüntü bozukluğuna sebebiyet verir. Hastalar bu durumda kıyafetlerini kendine yakıştırmaz. Toplum içinde bu yamukluğun sebebiyet verdiği görünüşten rahatsız olabilir ve özgüven kaybı yaşayabilirler.

Vücudun yükü yukarıdan aşağıya yani yer çekimine doğru biner. Üst ekstremitemizde vücudun yükü alt ekstremitemize göre daha fazladır. Yukarıdan aşağıya doğru binen vücudumuzun yükü eğer sırt kemikleri düz bir hatta olursa yani skolyoz yoksa sağ ve sol tarafa eşit bölünebilir. Skolyoz durumunda örneğin sırt omurları sağ tarafa doğru kayarsa vücudun yükü sol tarafa doğru daha fazla biner ve hasta bir tarafında, diğer tarafına göre daha fazla ağrı yaşar.

Skolyoza müdahale edilmesi gerekilen sebeplerden biri de vücudumuzun uydusu ve anteni beyindir. Beyinden gelen sinir kanalı omurgamızın içinden geçerek ileti taşır. Sırt omurları sağ ya da sol tarafa doğru kayarsa bu omurların içinden geçen sinir kanalı da mecburen omurganın içinden geçtiği için kayar ve bu sinirlerden ileti düzgün sağlanılmaz. Bunu bir televizyon kablosunun oynaması ve sonrasında ekrana görüntünün cızırtılı gelmesi, sinyal yok karşılığını vermesi gibi düşünebilirsiniz.

Skolyoza müdahale edilmesi gerekilen en önemli sebeplerden birisi de skolyoz özellikle S şeklinde bir skolyoz ise bacak kısalığına sebebiyet vermesidir. Omurga leğen keniğine bağlıdır, omurga sağ ya da sol tarafa doğru kayarsa kendisiyle beraber leğen kemiği de kayma gösterir. Bundan dolayı leğen kemiğinin bir tarafı yukarıda bir tarafı aşağıda olur. Bacağın üst kemiği de leğen kemiğine bağlı olduğu için leğen kemiği bacağı da etkiler ve bacağın da bir tarafa uzun bir tarafı kısa kalmış olur. Hastalar bacak kısalığından dolayı ayakta dururken, yürürken, merdiven inip çıkarken baston gibi hep uzun olan bacağa yükleneceği için bir bacak diğer bacağa göre sürekli yüklenmeden dolayı anatomik ve fizyolojik olarak yorulmuş, zarar görmüş olur. Hastaların adımlarını eşit atabilmesi için bu skolyozdan kaynaklı oluşan bacak kısalığının düzelmesi gerekir.

Kifoz (Kamburluk)

Kifoz (Kamburluk) Nedir?
Omurgada 33 kemik bulunur, bu 33 kemiğin oniki tanesi torakal kemikler sırt bölgesini oluşturur. Sırt omurları normalde hafif dışarı doğru çıkıntılı ve düz bir hatta olmalıdır. Bu hafif dışarı doğru olan çıkıntı artış gösterirse, kifotik artış yani kamburluk oluşur.

Kifoz (kamburluk) insan vücudunda görüntü bozukluğuna sebebiyet verir. Hastalar bu durumda kıyafetlerini kendine yakıştırmaz. Toplum içinde bu kamburluğun sebebiyet verdiği görünüşten rahatsız olabilir ve özgüven kaybı yaşayabilirler.

Omurgamızın ortasında sivri spinoz çıkıntılar bulunur. Kifoz (kamburluk) olduğunda bu sivri spinoz çıkıntılar sırt bölgesinde ki dokulara, kaslara baskı uygular ve bu baskı sırt bölgesinde ki dokulara, kaslara zarar verir.

Kamburluğa müdahale edilmesi gerekilen sebeplerden biri de vücudumuzun uydusu ve anteni beyindir. Beyinden gelen sinir kanalı omurgamızın içinden geçerek ileti taşır. Sırt omurları olması gerektiğinden daha fazla dışarı doğru yönelirse, bu omurların içinden geçen sinir kanalı da mecburen omurganın içinden geçtiği için düz bir hatta olmaz ve bu sinirlerden ileti düzgün sağlanılmaz. Bunu bir televizyon kablosunun oynaması ve sonrasında ekrana görüntünün cızırtılı gelmesi, sinyal yok karşılığını vermesi gibi düşünebilirsiniz.

Vücudun yükü yukarıdan aşağıya yani yer çekimine doğru biner. Üst ekstremitemizde vücudun yükü alt ekstremitemize göre daha fazladır. Yukarıdan aşağıya doğru binen vücudumuzun yükü eğer sırt kemikleri olması gerektiği gibi hafif çıktılı değil, fazla dışarı doğru ilerlerse vücudun yükü ön tarafa doğru daha fazla biner ve hasta bu yükten dolayı ciddi ağrılar yaşar.

Sırtın dışarı doğru çıkması, göğüs kafesinin de akciğerlere karşı olan açısının derecesini azaltır. Bu durum hastalarda nefes darlığı, geceleri horlama vb. durumlara sebebiyet verir.

Sırt ağrılarında hastalara holistik (bütüncül) ve net bir postür analizi değerlendirmesi iyileşme oranında ki başarıyı arttırır.

• Ramazan Burak Sezen